Środa 23.10.2013, godz. 13:39Odpowiedzialność zarządcy cmentarza z tytułu zaniedbania utrzymania cmentarza

W dniu 9 stycznia 2013 r. w dzienniku Rzeczpospolita – na stronach prawnych, ukazał się ciekawy artykuł dotyczący zaniedbania w utrzymaniu cmentarza przez jego zarządcę, którym był proboszcz parafii.

Na cmentarzu parafialnym doszło do przewrócenia się starego dębu – w wyniku tego zdarzenia uszkodzony został jeden z nagrobków znajdujących się w jego pobliżu. Drzewo było obumarłe i zagrażało zarówno osobom, jak i mieniu. Co prawda proboszcz uzyskał pozwolenie na jego wycięcie, jednakże to nie nastąpiło. W związku z tym, iż zarządca cmentarza był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w jednym z towarzystw ubezpieczeniowych osoba poszkodowana wystąpiła z powództwem o odszkodowanie za zniszczony nagrobek.

W pierwszej instancji Sąd Rejonowy uznał, iż roszczenie dochodzone pozwem jest słuszne i zasądził od towarzystwa ubezpieczeń na rzecz powódki kwotę 2.100 zł. Sąd nie przychylił się do argumentacji ubezpieczyciela, iż zgodnie z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia nie jest on odpowiedzialny za rażące niedbalstwo ubezpieczonego polegające w tym wypadku na niewycięciu drzewa. Sąd orzekający wskazał, iż uzyskanie pozwolenia na wycięcie było wystarczającym przejawem dobrej woli zarządcy i nie można przypisać mu żadnej odpowiedzialności za rzekome zaniedbania. Sąd Rejonowy wskazał ponadto, iż jedną z przyczyn niewycięcia drzewa był protest grupy parafian, którzy zablokowali wycinkę.

Ubezpieczyciel złożył apelację od powyższego wyroku. Sąd Okręgowy doszedł w tej sprawie do całkowicie odmiennego stanowiska – oddalił roszczenie skierowane przeciwko towarzystwu ubezpieczeniowemu. W uzasadnieniu tego wyroku stwierdzono, iż zarządca cmentarza był świadomy złego stanu drzew, dlatego wystąpił o pozwolenie na ich wycinkę. Po jego uzyskaniu dokonano wycięcia niektórych drzew, jednakże część z nich pozostała – w tym również ten dąb, który spowodował szkodę. Sąd wskazał, iż nie doszukał się jakichkolwiek obiektywnych przeszkód dla wycięcia drzewa, a proboszcz wiedział, w jakim stanie się ono znajduje i jakie realne niebezpieczeństwo może spowodować jego pozostawienie. Sąd Okręgowy uznał również za nieprawdziwe okoliczności dot. protestów mających na celu zablokowanie wycinki drzewa, gdyż w rzeczywistości dot. one innych drzew, a ponadto takie protesty nie mogą stanowić podstawy do zaniechania ich usunięcia, gdyż zagrażają one osób i mienia.

Jeżeli powódka uzna, iż przesłanki odpowiedzialności są spełnione, to może ona wystąpić z powództwem przeciwko zarządcy cmentarza, który zdaniem Sądu Okręgowego był odpowiedzialny za zaniedbania związane z należytym utrzymaniem cmentarza – wycinką starych drzew.

Powyższy przykład wskazuje m.in. jak istotne pozostają zapisy Ogólnych Warunków Ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Samo zawarcie umowy ubezpieczenia nie powoduje, iż jesteśmy całkowicie wolni od wszelkich roszczeń osób trzecich, gdyż poszczególne postanowienia w OUW mogą spowodować wyłączenie odpowiedzialności ubezpieczyciela i stanowić podstawę wystąpienia przez osoby trzecie z odpowiednimi roszczeniami przeciwko ubezpieczonym.

Źródło:Rzeczpospolita, wydanie z 9 stycznia 2013 r., dodatek prawny, tekst przygotował aplikant radcowski, Radosław Zachwieja.