Anna Walentynowicz była działaczką Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielką NSZZ "Solidarność". Uhonorowana Orderem Orła Białego, a także Medalem Wolności.

Anna Walentynowicz urodziła się 15 sierpnia 1929 roku w Równem. W dzieciństwie ukończyła cztery klasy szkoły powszechnej. Sierotą została wcześnie, mając dziesięć lat. Przygarnięta przez obcych ludzi, w 1941 roku znalazła się pod Warszawą. Stąd przeniosła się później w okolice Gdańska, gdzie pracowała w gospodarstwie rolnym. Potem zatrudniła się w piekarni, a następnie w fabryce margaryny.

W listopadzie 1950 roku Anna Walentynowicz zapisała się na kurs spawacza i trafiła do Stoczni Gdańskiej. Szybko stała się przodowniczką pracy. Wyrabiała 270% normy. Jej zdjęcia trafiały do gazet. W nagrodę, jako członkini komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej, wysłana została w sierpniu 1951 roku na zjazd młodzieży do Berlina. Jednakże wkrótce potem oddała legitymację ZMP i wstąpiła do Ligi Kobiet. Jako działaczka tej organizacji zaczęła zabiegać o prawa pracowników. Wtedy zaczęły się jej kłopoty z Urzędem Bezpieczeństwa.

W 1968 roku, gdy domagała się wyjaśnienia defraudacji pieniędzy z funduszu zapomogowego podjęto pierwszą, nieudaną próbę wyrzucenia jej z pracy. W obronie koleżanki stanęła cała załoga wydziału W-3, gdzie pracowała.

Podczas robotniczego protestu w grudniu 1970 roku Anna Walentynowicz przygotowywała strajkującym posiłki. W styczniu 1971 roku wybrano ją na delegatkę na spotkanie z Edwardem Gierkiem. W 1978 roku została jedną ze współzałożycielek Wolnych Związków Zawodowych. Działała jawnie. Jej mieszkanie było punktem kontaktowym WZZ. To sprowadziło na nią dotkliwsze szykany ze strony Służby Bezpieczeństwa: zatrzymania na 48 godzin, rewizje, groźby zwolnienia z pracy.

8 sierpnia 1980 roku, pięć miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, Annę Walentynowicz dyscyplinarnie zwolniono z pracy. Decyzja dyrekcji wywołała 14 sierpnia strajk, w czasie którego powstał NSZZ Solidarność. Pierwszym postulatem protestujących robotników było przywrócenie Walentynowicz do pracy. Władza uległa ich żądaniom i wkrótce przywróciła ją do pracy.

W 1981 roku podczas spotkania z robotnikami w Radomiu dwóch funkcjonariuszy SB, we współpracy z TW "Karol" miało podjąć próbę otrucia Walentynowicz za pomocą leku – furosemidu. W 2009 roku IPN postawił im zarzuty. W sierpniu 2010 roku warszawski pion śledczy IPN-u skierował sprawę przeciwko Tadeuszwi G., Markowi K. i Wiesławowi S. do Sądu Okręgowego w Radomiu.

W stanie wojennym internowana, po rozbiciu siłą strajku w Stoczni Gdańskiej. 9 marca 1983 roku Anna Walentynowicz stanęła przed sądem w Grudziądzu oskarżona o organizowanie strajku w grudniu 1981 roku. Na rozprawę przyjechał Lech Wałęsa. Walentynowicz skazano na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu.

Do więzienia trafiła 4 grudnia 1983 roku za udział w próbie wmurowania tablicy upamiętniającej górników kopalni "Wujek". Z więzienia w Lublińcu zwolniono ją w kwietniu następnego roku. 5 kwietnia 1984 roku ze względu na zły stan zdrowia oskarżonych, sąd w Katowicach na czas nieokreślony odroczył proces Anny Walentynowicz i Ewy Tomaszewskiej aresztowanych pod zarzutem zorganizowania manifestacji w grudniu 1983 roku pod krzyżem przy kopalni "Wujek".

13 grudnia 2005 roku w Waszyngtonie odebrała na rzecz Solidarności od Amerykańskiej Fundacji Ofiar Komunizmu Medal Wolności. Honorowym przewodniczącym Fundacji jest były prezydent Stanów Zjednoczonych George W. Bush.

W lipcu 2006 roku gdański Instytut Pamięci Narodowej ujawnił, że Annę Walentynowicz inwigilowało ponad 100 funkcjonariuszy i tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa, w 1981 roku planując jej otrucie.

Anna Walentynowicz zmarła 10 kwietnia 2010 roku. Została pochowana na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku-Wrzeszczu.

Źródło: www.wikipedia.pl,

Fot. autorstwa Gosiak, udostępnione na commons.wikimedia.org 27.10.2011 na licencji Creative Commons.