Józef Uznański
- Urodzony(-a): 30 Marzec 1924 (w Zakopane)
- Zmarł(-a): 20 Luty 2012 (w Zakopane)
- Pochowany(-a): na Cmentarzu w Zakopane
Józef Uznański był znanym kurierem tatrzańskim Armii Krajowej, wieloletnim ratownikiem, a jednocześnie legendą TOPR, instruktorem narciarskim oraz przewodnikiem tatrzańskim.
Józef Uznański urodził się 30 marca 1924 roku w Zakopanem. Już jako mały chłopiec rozpoczął swoją przygodę z nartami. Jako góral z krwi i kości, świetnie radził sobie w jeździe na nartach, a co ważne, uczył się pod okiem legend narciarstwa - Heleny Marusarzówny, jej brata Stanisława oraz Bronisława Czecha. Miał ogromny talent do "zimowych sportów". Kiedy miał 15 lat, wygrywał ważne zawody narciarskie oraz saneczkowe. Jako 16 - latek wystartował w narciarskich Mistrzostwach Polski.
Rozwój jego niezwykłych umiejętności został przerwany przez wybuch II wojny światowej. Zamiast oddać się treningom i szlifowaniu swojego talentu, młody Uznański musiał walczyć. Został żołnierzem Armii Krajowej i kurierem tatrzańskim.
Wielką sławę oraz uznanie przyniosły mu wydarzenia z czasów II wojny światowej, kiedy to walczył w partyzantce Armii Krajowej w Gorcach. Do historii przeszedł już jego słynny wyczyn, którego miał dokonać w czasie hitlerowskiej okupacji. Podobno, jadąc na Kasprowy Wierch, od kolejarza dowiedział się, że na górze czekają na niego Niemcy. Dojeżdżając do pierwszej stacji na Myślenickich Turniach, wyskoczył z wagonika. W ten sposób uciekł przez hitlerowcami.
Po zakończeniu wojny, Józef Uznański musiał uciekać z Zakopanego. Do rodzinnego miasta wrócił dopiero w połowie lat 50. Zrobił kursy przewodnickie, a także otrzymał patent przewodnika tatrzańskiego. W 1954 roku wstąpił do Grupy Tatrzańskiej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratowniczego. Trzy lata później został zawodowym ratownikiem. Uczestniczył w ponad trzystu poważnych akcjach ratowniczych. To on, jako pierwszy wytresował psa, odnajdującego ludzi, zasypanych przez lawinę śnieżną. Został przewodnikiem pierwszego w Tatrach psa lawinowego "Cygana".
Józef Uznański cieszył się ogromną sprawnością fizyczną, był aktywnym ratownikiem jeszcze długo po ukończeniu 60. roku życia. Jako wieloletni ratownik TOPR, brał udział w kilkuset wyprawach ratowniczych w Tatrach. Był honorowym członkiem Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Ponadto, był członkiem Klubu Wysokogórskiego w Zakopanem.
Józef Uznański zmarł 20 lutego 2012 roku w Zakopanem. Został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.
Źródło: www.wiadomosci.onet.pl, www.wikipedia.pl, www.wspinanie.pl,
Fot. autorstwa Op, udostępnione na www.wikipedia.pl.23.05.2010 na licencji Creative Commons.