Leon Niemczyk był jednym z najwybitniejszych polskich aktorów filmowych oraz teatralnych. Zmarł 29 listopada 2006 roku w Łodzi. Został pochowany na Cmentarzu Starym w Łodzi.

Leon Niemczyk urodził się 15 grudnia 1923 roku w Warszawie. W czasie okupacji uczył się w tajnej podchorążówce. Walczył w Powstaniu Warszawskim, a w 1945 roku udało mu się przedostać do strefy amerykańskiej, gdzie wcielono go, jako żołnierza i kierowcę, do armii generała George'a Pattona.

Leon Niemczyk jako aktor teatralny

Po zakończeniu wojny, Leon Niemczyk wrócił do Polski. Rozpoczął pracę w Stoczni Gdańskiej, gdzie działał zespół teatralny, z którym następnie zaczął współpracować. Wykształcenie aktorskie zdobywał pod okiem Iwa Galla. Egzamin eksternistyczny zdał w 1952 roku w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Przez jeden sezon pracował w warszawskim Objazdowym Teatrze Muzycznym. Następnie trafił do Teatru Wybrzeże w Gdańsku, a później przez trzy lata - od 1949 roku - występował w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy. Zadebiutował u Karola Borowskiego.

W 1954 roku Leon Niemczyk rozpoczął współpracę z Teatrem Powszechnym w Łodzi, gdzie zadebiutował u Jadwigi Chojnackiej rolą Aleksego Bułanowa w "Lesie". Na deskach łódzkiego teatru występował aż do 1976 roku. Początkowo, aktor obsadzany był w epizodycznych rolach, jednak szybko zdobył popularność. Przez ten czas miał okazję wcielić się w takie role, jak: Gustaw w "Ślubach panieńskich", Belzebub w "Dziadach", czy Mister Jingle w "Klubie Pickwicka".

Aktorstwo filmowe - prawdziwa miłość Leona Niemczyka

Od 1979 roku Leon Niemczyk grał tylko w filmach. I to właśnie film był jego prawdziwą miłością i to jemu oddał się bezgranicznie. Warto podkreślić, że to właśnie z przedsięwzięć kinowych, aktor znany jest w całej Europie. Leon Niemczyk zagrał w ponad 400 filmach polskich i niemal 150 zagranicznych. Brał udział w produkcjach niemieckich, francuskich oraz czeskich.

Wybitny aktor miał tę niezwykłą umiejętność, że doskonale potrafił wcielić się w każdą postać. Potrafił zagrać zarówno robotnika, jak i króla. Co ważne, Leon Niemczyk całkowicie oddawał się roli, którą akurat grał, nawet roli drugoplanowej. Stworzył wiele kreacji filmowych, które wpisały się w historię polskiego kina. Sam aktor podkreślał, że nawet z każdej roli drugoplanowej, z każdego epizodu można stworzyć rolę niezwykłą, która na zawsze pozostaje w pamięci widza.

Na dużym ekranie Leon Niemczyk zadebiutował w 1953 roku u Jerzego Kawalerowicza, rolą majora Stuposza w "Celulozie". Lata 50. i 60. obfitowały w znakomite, a jednocześnie istotne dla polskiego kina kreacje filmowe, stworzone przez Leona Niemczyka. Należy tu wymienić takie role, jak: amerykański oficer w "Godzinach nadziei" Jana Rybkowskiego, Dziewiątka w "Bazie ludzi umarłych" Czesława Petelskiego, Jerzy w "Pociągu" Jerzego Kawalerowicza, dziennikarz sportowy Andrzej w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego, czy inżynier Midroń w "Odwecie" Tomasza Zygadły. Ponadto, występował w "Krzyżakach", "Akademii Pana Kleksa" czy "Wielkim Szu".

Młodsi widzowie na pewno pamiętają Leona Niemczyka z takich produkcji, jak: "Poranek kojota", "Przedwiośnie", "E=mc2", "Chłopaki nie płaczą","Sztos", czy "Rozmowy kontrolowane".

Leon Niemczyk wystąpił również w filmach dokumentalnych: "Pociąg" 40 lat później Grzegorza Jankowkiego i Jacka Szczerb (1998) oraz "Inne kino" Marii Waśko (1999).

Leona Niemczyka można było również zobaczyć w popularnych polskich serialach. Wystąpił między innymi w "Złotopolskich", "Pierwszej miłości", "Niani", "Na dobre i na złe", czy "Ranczo".

 Przez ponad 50 lat kariery aktorskiej Leon Niemczyk właściwie nie schodził z filmowego planu. Podobno był najbardziej zapracowanym aktorem w Polsce. Nazywano go "zawodowcem".

Leon Niemczyk aktorem szanowanym i cenionym

W 1998 roku na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi odsłonięto gwiazdę Leona Niemczyka.  Po odsłonięciu gwiazdy Niemczyka, uroczyście wręczono aktorowi koronę i berło, jako królowi filmu polskiego. Cztery lata później, podczas  7. Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, artysta odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 2004 roku uzyskał III miejsce w plebiscycie "Rzeczpospolitej" - "Złota Piątka".

W 2002 roku Leon Niemczyk otrzymał "Złotą Żabę" za wyjątkowy wkład w rozwój sztuki aktorskiej na festiwalu CAMERIMAGE w Łodzi. Dwa lata później aktor odebrał Nagrodę Specjalną - "Złote Szpilki" za całokształt twórczości telewizyjnej. Nagroda została przyznana podczas uroczystości Telekamery 2004.
 

Leon Niemczyk zmarł 29 listopada 2006 roku w Łodzi. Został pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi.

Źródło: H. Olczak-Moraczewska culture.pl, wikipedia.pl, filmweb.pl,

Fot. autorstwa Sławka, udostępnione na commons.wikimedia.org 4.11.2007 na licencji Creative Commons.