Testament jest szczególnym dokumentem, w którym człowiek zapisuje swoją ostatnią wolę. Poprawnie napisany testament zapewni rozdzielenie majątku osoby zmarłej, zgodnie z jej życzeniem. Warto podkreślić, że testament może zawierać postanowienia wyłącznie jednej osoby – spadkodawcy. Spadkodawca ma możliwość odwołania całego testamentu lub poszczególnych postanowień dokumentu. Jednocześnie należy zaznaczyć, że sporządzić i ewentualnie odwołać testament może jedynie osoba, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych – OSOBIŚCIE, a nie przez przedstawiciela.

Testamenty dzielą się na dwa podstawowe działy: podstawowe oraz szczególne.

Do testamentów podstawowych należą testamenty:

własnoręczny – holograficzny – w całości napisany własnoręcznie. Na końcu takiego testamentu musi znajdować się podpis spadkodawcy. UWAGA! Warto dobrze przemyśleć postanowienia, jakie mają być zawarte w testamencie, gdyż nie będzie możliwości "dopisania" nowych, innych postanowień. Wszystko, co znajduje się pod podpisem spadkodawcy, jest uznawane za nieważne! Testament powinien zostać opatrzony datą. W przypadku, gdy testament nie będzie zawierał daty, nie będzie uważany za nieważny – pod warunkiem, że nie ma wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, jego treści lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.

notarialny – sporządzony przez notariusza. W przypadku testamentu notarialnego również należy wziąć pod uwagę kilka wymogów. Testament notarialny musi być opatrzony dokładną datą oraz miejscem. Należy wskazać notariusza, przed którym dokonano czynność spisania testamentu, a także oznaczyć kancelarię notarialną. Należy dokładnie oznaczyć osobę lub osoby, które biorą udział w spisaniu testamentu. W testamencie notarialnym musi widnieć wzmianka o odczytaniu, przyjęciu oraz podpisaniu testamentu. Ponadto, testament taki musi zawierać podpis spadkodawcy, a także dokładne oświadczenie jego ostatniej woli. Oprócz podpisu spadkodawcy, na testamencie musi widnieć podpis notariusza oraz innych osób, które uczestniczyły w czynności spisania testamentu.

alograficzny – sporządzony przed jedną z osób urzędowych: wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta, starostą, marszałkiem województwa, sekretarzem powiatu i gminy oraz kierownikiem urzędu stanu cywilnego, w obecności dwóch świadków. Aby zachować ważność testamentu, postanowienia ostatniej woli muszą zostać spisane w protokole, opatrzonym datą. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu. Co ważne, osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić takiego testamentu.

Do testamentów szczególnych należą:

ustny – regulowany przez postanowienia Kodeksu Cywilnego; stosowany w momencie, gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli z powodu szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie. Należy zaznaczyć, że musi mu towarzyszyć co najmniej trzech świadków jednocześnie. Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie lub wszyscy świadkowie. Jeżeli treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków.

wojskowy – określony przez rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości; Funkcjonują trzy możliwości sporządzenia testamentu wojskowego. Pierwszą z nich jest złożenie ustnego oświadczenia ostatniej woli przed sędzią wojskowym, który spisuje ją w protokole, a także podaje datę oraz miejsce sporządzenia testamentu, a następnie odczytuje spadkodawcy. Drugą możliwością jest złożenie oświadczenia ostatniej woli dwóm świadkom, z których jeden spisuje ostatnią wolę, podając datę oraz miejsce. Testament jest odczytywany spadkodawcy, a następnie podpisywany przez spadkodawcę oraz świadków. Ostatnia możliwość skierowana jest do spadkodawców, którzy nie mają możliwości złożenia swojego podpisu. Spisanie takiego testamentu odbywa się w obecności spadkodawcy i trzech świadków. Należy podać datę i miejsce spisania testamentu oraz wyjaśnić powód braku podpisu spadkodawcy. Świadkowie muszą testament podpisać.

podróżny – zgodnie z art. 953 Kodeksu Cywilnego, testament podróżny można sporządzić podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkobierca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków. Dowódca statku lub jego zastępca spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania. Pismo to, w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać pisma, należy w piśmie podać przyczynę braku jego podpisu. Jeżeli zachowanie tej formy nie jest możliwe, można sporządzić testament ustny.

UWAGA! Zgodnie z Kodeksem Cywilny, art. 955, testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. Bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas, w ciągu którego spadkodawca nie ma możności sporządzenia testamentu zwykłego.

Źródło: www.testamenty.eu, www.isap.sejm.gov.pl, www.wikipedia.pl.

Powrót