Dziedziczenie ustawowe następuje według przepisów prawa spadkowego. Dziedziczenie ustawowe stosuje się w momencie, gdy zmarły – spadkodawca: nie sporządził testamentu, testament jest nieważny lub osoby powołane do dziedziczenia nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami. Dziedziczenie ustawowe odnosi się do całego majątku lub też pewnej części. Reguły dziedziczenia ustawowego określone są przepisami Kodeksu cywilnego, księga IV „Spadki”.

Małżonek, dzieci i wnuki

W pierwszej kolejności do spadku powołane są dzieci spadkodawcy oraz współmałżonek. Przypada im równa część spadku, jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼ całości spadku. W sytuacji gdy dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który przypadłby jemu, przechodzi na jego dzieci w równych częściach.

Małżonek i rodzice

Jeżeli zmarły nie pozostawił po sobie zstępnych (dzieci naturalnych lub przysposobionych), do spadku powołani są jego małżonek oraz rodzice. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy wynosi połowę spadku. W przypadku braku zstępnych i małżonka, cały spadek przypada jego rodzicom w rónych częściach. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, jego część przejmuje rodzeństwo spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.

Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, wynosi połowę spadku. W przypadku braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

Dziadkowie i dzieci małżonka

W przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych – po 1/4. Jeżeli któreś z dziadków nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypada jego potomstwu, ale jeśli nie posiadał zstępnych to jego część przypada pozostałym dziadkom.

W przypadku braku małżonka oraz krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w równych częściach tym dzieciom małżonka spadkodawcy, jeżeli żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.

Gmina i Skarb Państwa

W przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Źródło: www.isap.sejm.gov.pl.

Powrót