Skandal! Na cmentarzu zbudowano plac zabaw, a nagrobki zgarnięto jak śmieci - alarmuje Czytelnik Gazety Lubuskiej. Chodzi o poniemiecki cmentarz w Bielicach. Pomniki zmarłych przeciągano tu przy pomocy... koni.

Bielice to mała wieś. Mieszka w niej około 200 osób. Nie ma kościoła, ale jest stary dwór. I sklep. - Ale czynny od 15.00 - mówi mieszkanka. Cisza, spokój, sielanka. A obok inny, nowoczesny świat, czyli budowa autostrady A2. Właśnie trwa remont świetlicy, a przy okazji zrobiono także parking i plac zabaw.
- Wszystko ładnie, pięknie. Mieszkańcy są z tego dumni i zadowoleni. Ale niestety przy okazji zniszczono cmentarz poniemiecki. Dobrze zachowane nagrobki zagarnięto koparkami na jedną kupę. I ułożono jak jakieś śmieci. Kilka razy koło koparki wpadło w grób. Teraz mają pomysł, żeby to wszystko zasypać ziemią. Jestem w szoku! To skandal! - opowiada Czytelnik, który obecnie mieszka w Niemczech, ale często bywa w tych rejonach. Dodaje, że na jednym z grobów były złocone napisy. - Niektórzy je zdrapywali - mówi. Według niego plac zabaw postawiono w miejscu cmentarza!

Redaktorzy GL udali się na miejsce. Tam czekał już na nich zastępca burmistrza Torzymia, sołtys oraz jeden z mieszkańców Bielic. Stoją obok remontowanej sali, a obok plac zabaw otoczony płotem. W środku zjeżdżalnia, drewniany domek, dzieci bawią się na huśtawkach. Kilkanaście centymetrów dalej ruiny kościoła i cmentarza, które zniszczono w latach 50. Mieszkańcy przenieśli większość nagrobków w jedno miejsce. Niektóre z nich są całkiem dobrze zachowane, a na wielu z nich można wciąż odczytać inskrypcje.

- W ty miejscu jeszcze niedawno było, jakby to powiedzieć, śmietnisko. Ludzie wyrzucali tu różne rzeczy. A my chcieliśmy to uporządkować. Wszystko w dobrej wierze. Własnymi rękami to robiliśmy. Kobiety, dzieci, wszyscy pomagali - tłumaczy sołtys Jan Satanowski. Pracowało 18 osób. jak przenosili ciężkie pomniki? Pomagał im koń. Ciągnął on za sobą kawałek drewna. Na to wrzucano nagrobki. - Wszystko gołymi rękoma, żadnego sprzętu ciężkiego - zapewnia sołtys.

Zastępca burmistrza Torzymia Bogdan Szczepaniak tłumaczy, że zrobiono to tylko w otoczeniu placu zabaw.

- Wszystko z należytym szacunkiem. I na pewno nie jeździły tu koparki - podkreśla. Według niego plac zabaw nie powstał na terenie cmentarza, lecz obok. - nie pozwolilibyśmy na coś takiego - mówi.

Damian Sulej mieszka w Bielicach od urodzenia. Wcześniej było tu gruzowisko i śmietnisko. Teraz to jakoś wygląda - ocenia. Kilku spotkanych na wsi mieszkańców uważa podobnie. To miejsce ma wartość zabytkową, tyle że jeszcze nie wpisane do rejestru zabytków. Błażej Skaziński, kierownik gorzowskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, ocenia, że takie traktowanie grobów jest niedopuszczalne. - Powinniśmy z szacunkiem podchodzić do takich miejsc - mówi i dodaje, że gmina powinna zgłosić się do konserwatora zabytków.

- Najlepiej zachować oryginalny układ cmentarza, zrobić alejki, pielęgnować okoliczne drzewa albo utworzyć lapidarium - opisuje.

Ta sprawa zbulwersowała także Bolesława Bernaczka, przewodniczącego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Mniejszości Niemieckiej w Lubuskiem. - W żadnym wypadku nie powinno do tego dojść. To przykre... Tu kiedyś mieszkali Niemcy i należy im się szacunek - mówi. Dodaje, że w okolicy bielic na pewno żyją nadal ich rodziny. - One chętnie zaopiekowałyby się tymi grobami - tłumaczy. W podobnych sytuacjach władze mogą zgłaszać się do jego towarzystwa. I jako pozytywny przykład zajmowania się poniemieckimi cmentarzami wymienia Łagów i Przylep. Do tego można dodać gminę Bogdaniec. Na wysokości zadania stanął też Gorzów, który w parku Kopernika utworzył lapidarium.

Co Państwo sądzą o zaistniałej sytuacji. Czy mieszkańcy faktycznie nie uszanowali pamięci zmarłych, ich grobów, historii i zabytków? Czy cmentarz na boisku jest czymś dopuszczalnym? Jakie były intencje uczestników tego zdarzenia?

Redakcja portalu polskie-cmentarze

Źródło: Gazeta Lubuska, 10/11. 07. 10, Wydanie sobotnio - niedzielne

Powrót