Wtorek 24.07.2012, godz. 13:47Medal Wolności dla Jana Karskiego

Prezydent USA, Barack Obama pośmiertnie uhonorował znanego kuriera Polskiego Państwa Podziemnego, świadka Holocaustu, Jana Karskiego Prezydenckim Medalem Wolności.

Prezydencki Medal Wolności stanowi uhonorowanie osób, które "wniosły szczególny wkład w sprawę bezpieczeństwa i interesów narodowych USA, pokoju światowego" oraz za wybitne osiągnięcia, prowadzone na arenie publicznej, a także kulturalnej. Warto podkreślić, że Prezydencki Medal Wolności jest najwyższym cywilnym odznaczeniem państwowym w Stanach Zjednoczonych.

Jan Karski został odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności dzięki staraniom przedstawicieli z Polski oraz Polonii amerykańskiej, a także działaczy diaspory żydowskiej w USA. O przyznanie medalu Janowi Karskiemu zabiegała organizacja Jan Karski US Centennial Campaign, z Wandą Urbańską na czele. Inicjatorami była Fundacja Kościuszkowska, a także partnerka Jana Karskiego, Kaya Mirecka - Ploss.

Prezydencki Medal Wolności dla Jana Karskiego odebrał były minister spraw zagranicznych RP Adam Daniel Rotfeld.

Jan Karski urodził się 24 czerwca 1914 roku w Łodzi. Ukończył wydział prawa i dyplomację na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1939 roku został zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Podczas napaści sowieckiej na Polskę, trafił do niewoli. W listopadzie 1939 roku udało mu się uciec z niemieckiego transportu jeńców, dotarł do Warszawy, a następnie podjął działalność konspiracyjną. Od 1940 roku brał udział w misjach kurierskich władz podziemnych do rządu polskiego na uchodźstwie we Francji. Działał w Biurze Propagandy i Informacji Komendy Głównej AK, a także we Froncie Odrodzenia Polski.

Jan Karski był kurierem i emisariuszem politycznym. W podziemiu działał pod pseudonimami "Witold", Piasecki, Kwaśniewski, czy Kucharski. Dwukrotnie, w tajemnicy przed administracją niemiecką, udawał się do getta warszawskiego. W 1942 roku odbył najważniejszą misję – do Wielkiej Brytanii. Podczas misji, jako naoczny świadek, zdawał relacje z eksterminacji Żydów. Ponadto, informował o strukturze, organizacji, a także funkcjonowaniu Państwa Podziemnego w okupowanej Polsce. Na podstawie obserwacji Jana Karskiego powstał raport o Holokauście.

Po zakończeniu wojny został zatrudniony na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, gdzie wykładał stosunki międzynarodowe i teorię komunizmu. Jan Karski napisał także monografię "Great Powers and Poland (1918 – 1945). W 1994 roku otrzymał honorowe obywatelstwo Państwa Izrael. Rok później został odznaczony Orderem Orła Białego. Co ciekawe, aż osiem uniwersytetów amerykańskich oraz polskich uhonorowało go doktoratami honoris causa. W 1996 roku powstał film dokumentalny o życiu Jana Karskiego, pod tytułem "Moja misja" Waldemara Piaseckiego i Michała Fajbusiewicza. Dwa lata później otrzymał nominację do Pokojowej Nagrody Nobla.

Jan Karski zmarł 13 lipca 2000 roku w Waszyngtonie. Został pochowany na Cmentarzu Góry Oliwnej w Waszyngtonie.

Źródło: www.wiadomosci.onet.pl, www.tvn24.pl,

Fot. autorstwa E. Thomasa Wood, udostępnione przez Szczebrzeszynski, na www.wikipedia.pl 14.07.2010 na licencji Creative Commons.