Studenckie Koło Epigraficzne Uniwersytetu Zielonogórskiego zajmuje się inwentaryzacją inskrypcji z cmentarzy ewangelickich – poniemieckich, znajdujących się na terenie województwa lubuskiego.

Studenckie Koło Epigraficzne przy Instytucie Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego powstało w 2004 roku z inicjatywy studentów historii, którzy uczestniczyli wcześniej w projektach organizowanych przez dr. Adama Górskiego: obozie epigraficznym we Wschowie oraz warsztatach naukowych w Greifswaldzie.

Po zdobyciu podstaw umiejętności i wiedzy z zakresu paleografii i neografii oraz epigrafiki, heraldyki i genealogii w ramach zajęć z Nauk Pomocniczych Historii studenci byli przygotowani do rozpoczęcia prac inwentaryzacyjnych na terenie województwa lubuskiego. Celem podstawowym Koła jest realizacja projektu „Inwentaryzacja płyt nagrobnych cmentarzy ewangelickich woj. lubuskiego do 1945 r.”. Studenci zostali podzieleni na zespoły, których zadaniem jest odnalezienie i udokumentowanie cmentarza ewangelickiego na powierzonym terenie, a następnie dokonanie jego inwentaryzacji.

Tak przygotowany materiał trafia do opiekuna, Koła, który poddaje go korekcie i przygotowuje do publikacji. Celem finalnym jest wydanie kilku tomowej serii zawierającej zebrany materiał, podzielony według obecnych powiatów, posegregowanych według miejscowości i ułożonych chronologicznie artefaktów. Podkreślamy, iż celem prowadzonych badań jest dokonanie inwentaryzacji nagrobków i dokonanie jego dokumentacji. Dotychczasowe prace w tym zakresie prowadzone przez konserwatorów zabytków, zgodnie z zarządzeniami ministerstwa, nie interesowały się tym zagadnieniem. Na terenach zachodnich Polski jednak zauważalne są bardzo poważne braki w źródłach metrykalnych będących skutkiem II wojny światowej. W tej sytuacji tego typu badania uzupełniają źródła archiwalne.

SKE współpracuje z Kołami Studenckimi z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Efektem były warsztaty epigraficzne w Krakowie i Zielonej Górze oraz ogólnopolska konferencja naukowa „Formy przekazu a źródła historyczne”. Zorganizowano także serię wykładów z zakresu konserwacji zabytków i historii sztuki. Referentami byli m.in. mgr Anna Kulińska (Muzeum Okręgowe w Lesznie) i mgr Magdalena Poradzisz (Uniwersytet Wrocławski).

Prowadzący badania: dr Adam Górski jest adiunktem na Uniwersytecie Zielonogórskim. Pracownikiem jedynej w Polsce Pracowni Epigraficznej. Autorem publikacji z zakresu epigrafiki, członkiem kolegium redakcyjnego Studiów Epigraficznych, uczestnikiem projektu Adel in Schlesien (kierownik Prof. J. Harasimowicz – Uniwersytet Wrocławski) i projektu Inskrypcje na terenie Polski Zachodniej – (kierownik Prof. Joachim Zdrenka – Uniwersytet Zielonogórski).

Istnienie już od 11 lat na Uniwersytecie Zielonogórskim Pracowni Epigraficznej sprzyja prowadzeniu badań epigraficznych. Dzięki temu, tematem tym szybko zainteresowali się także studenci i już w 2004 r. powstało przy Instytucie Historii UZ Studenckie Koło Epigraficzne, którego opiekunem naukowym jest dr Adam Górski.

Członkowie SKE niemal od samego początku działalności zajęli się prowadzeniem badań terenowych w obrębie województwa lubuskiego. Ich celem stały się przede wszystkim dawne cmentarze ewangelickie z XIX i XX stulecia. Z czasem działania nastawione na inwentaryzację materiału epigraficznego pozostałego na obszarze tych obiektów stały się bardziej usystematyzowane i obejmować zaczęły coraz większy obszar.

Od 2010 r. członkowie Studenckiego Koła Epigraficznego prowadzą swoje prace w ramach projektu „Zaginione inskrypcje województwa lubuskiego z lat 1815-1945”, który współfinansowany jest ze środków na działalność studencką w kołach naukowych i organizacjach studenckich Uniwersytetu Zielonogórskiego. Efekt prac zostanie opublikowany w serii wydawniczej, której pierwszy tom trafił już do wydawnictwa. Zachowanie treści inskrypcji z płyt nagrobnych jest niezwykle ważne, przede wszystkim dla badań demograficznych. Wynika to z tego, że z powodu działań wojennych, które miały miejsce na tych terenach, źródła metrykalne dostępne w archiwach są niekompletne, a czasem wręcz szczątkowe. Dlatego też dane z płyt mogą być świetnym uzupełnieniem materiałów archiwalnych.